Buradasınız :  Meşhur Tasavvuf Ekolleri/ Celvetiyye
Kategori:
Meşhur Tasavvuf Ekolleri
19038 kez Okunmuş

Celvetiyye

 Aziz Mahmud Hüdâyî (ö.1038/1628): Celvetiye tarikatının kurucusudur. 984'de (1541) Şereflikoçhisar'da doğ­du. Çocukluğunu geçirdiği Sivrihisar'da ilk tahsiline başladı. Daha sonra İstan­bul'a giderek Küçükayasofya Medresesi'ne girdi.

 
Medrese tahsilini tamamla­dıktan sonra hocası Nâzırzâde Ramazan Efendi'nin muîdi (yardımcısı) oldu. Talebelik ve muîdlik yıllarında bir yandan da Halvetiyye tarikatına mensup Küçükayasofya Camii Şeyhi Nûreddinzâde Muslihuddin Efen­di'nin sohbetlerine devam etti. Hocası Nâzırzâde Edirne Selimiye Medresesi'ne müderris, Mısır ve Şam'a kadı tayin edil­diği yıllarda Aziz Mahmud Hüdâyî'yi (k.s.) yanından ayırma­dı.
 
Aziz Mahmud Hüdâyî hazretleri (k.s.) Mısır'da hocasıyla beraber bu­lunduğu sıralarda Halvetiyye tarikatının Demirtaşiyye kolundan Kerîmüddin el-Halvetî'den "usûl-i esma" terbiyesi gör­dü. 1573'te Mısır'dan dönüşünde Bursa Ferhâdiye Medresesi'ne müderris ve Câmi-i Atîk Mahkemesi'ne nâib tayin edil­di. Hocası Nâzırzâde ise Bursa mevleviyetine getirildi. Bursa'ya gelişinin üçün­cü yılında hocası vefat etti.
 
Talebelik ve muîdlik yıllarından beri tasavvuf çevre­siyle yakın teması bulunan Aziz Mahmud Hüdâyî hazretleri (k.s.), ho­casının ölümünün üzerinde bıraktığı de­rin tesir sebebiyle resmî görevlerinden ayrılarak daha önce vaaz ve sohbetleri­ne katıldığı Muhyiddin Üftâde'ye (k.s.) intisap etti. Üç yıl gibi kısa bir zamanda seyr-ü sülûkünü tamamladı. Şeyh Üftâde hazretleri (k.s.) ken­disini memleketi Sivrihisar'a halife ta­yin etti. Burada ancak altı ay kadar ka­labilen Aziz Mahmud Hüdâyî (k.s.), şeyhi Üftâde hazretlerini (k.s.) ziyaret etmek için tekrar Bursa'ya döndü. Fa­kat bu arada şeyhi vefat edince Rume­li'ye gitti. Trakya ve Balkanlar'da bir sü­re kaldıktan sonra İstanbul'a geldi.
 
Şey­hülislâm Hoca Sâdeddin Efendi'nin de­laletiyle tayin edildiği Küçükayasofya Ca­mii Tekkesi'nde sekiz yıl şeyhlik maka­mında bulundu. Bir yandan da Fâtih Camii'nde vaizlik yaptı, tefsir ve hadis okut­tu. Daha sonra Üsküdar'da Hüdâyî Dergâhı'nın bulunduğu yeri 1589 yılında sa­tın aldı. Dergâhın inşaatıyla daha yakın­dan ilgilenmek için ikametgâhını Rum Mehmed Paşa Camii civarına nakletti. 1595'te dergâhın inşaatı tamamlandı.
 
Otuza yakın eseri ve yüzbinlere varan müridi bulunan Aziz Mahmud Hüdâyî'nin (k.s.) tarîkatı, sağlığında ve vefatından sonra İstanbul, Bursa ve Balkanlar'da yayılmıştır. "Tevhid zikri ve mücâhede" esasına dayanan tarikat, ilim ve devlet adamlarının da oldukça ilgisini çekmiştir. Bursalı İsmâil Hakkı (k.s.) gibi velûd mutasavvıf müellifler, bu tarikattan yetişmiştir. Celvetiyye tarikatının Hakkıye, Fenâiyye, Selâmiyye ve Hâşimiyye adlı kolları, İstanbul'da otuz kadar tekkesi vardır.
 

Aziz Mahmud Hüdâyî (k.s.) hazretlerinin türbesi Üsküdar'da Doğancılar semtindedir.

 


Bu Yazılarda Dikkatinizi Çekebilir